Hooggevoelig, Hoogsensitief, HSP of gevoelige aard?
Vanuit mijn eigen achtergrond en interesse heb ik mij gespecialiseerd in het thema van hooggevoeligheid. Hierbij heb ik, als wetenschapper, getracht de koppeling met wetenschappelijk onderzoek naar dit onderwerp te maken. Ik vermijd de term HSP, omdat ik mensen niet graag in hokjes plaats en dit m.i. bijdraagt aan het risico tot identificatie met HSP. Ik spreek daarom liever van het hebben van een gevoelige aard en een vergroot (zelf)bewustzijn.
Elaine Aron heeft in 1996 voor het eerst de term de ‘Highly Sensitive Person’ geïntroduceerd. In haar gelijknamige boek beschrijft zij de hoogsensitieve mens (HSP). Dit op basis van haar eigen wetenschappelijk onderzoek en ervaring. Binnen Nederland heeft Marian van den Beuken, als HSP pionier, het stokje van Aron overgenomen door hoogsensitiviteit hier op de kaart te zetten. Hiertoe heeft zij verschillende boeken geschreven en lezingen gegeven over het onderwerp hooggevoeligheid. In mijn Blog sectie vind je interviews met toonaangevende Nederlandse HSP professionals zoals Antoine van Staveren, Esther Bergsma, Janneke van Olphen en Rianne van de Ven.
De termen hooggevoeligheid en hoogsensitiviteit (Highly Sensitive Person) worden vaak door elkaar gebruikt. Binnen de kerngroep HSP Nederland is, in februari 2018, afgesproken dat we in Nederland geen verschil hanteren tussen beide begrippen.
Wanneer heb je een gevoelige aard?
Er zijn inmiddels vragenlijsten ontwikkeld die hier een antwoord op zouden moeten geven. Daarnaast wordt er ook steeds meer hersenonderzoek (fMRI) uitgevoerd om neurobiologische factoren te identificeren die mogelijk een rol spelen bij HSP. Bekend zijn de onderzoeken van Michael Pluess, Bianca Acevedo en Elaine Aron. Elaine Aron, de door velen beschouwde grondlegger van de HSP theorie, heeft in 1996 een eerste test ontwikkeld voor HSP. Haar oorspronkelijke test bestond uit 23 vragen. Later is deze test, in het kader van nauwkeurigheid en betrouwbaarheid, uitgebreid naar 27 vragen. De test geeft een goede indicatie of je over een gevoelige aard beschikt zo lang je worstelt met jezelf en deze eigenschap. De test is mijn ogen onbruikbaar, wanneer je hebt geleerd om te gaan met de lasten die worden geassocieerd met hooggevoeligheid. Je zult dan laag scoren op de test van Aron, terwijl je wel over een gevoelige aard beschikt. Mocht je toch geinteresseerd zijn in de test die ik hier ook aanbied, weet dan dat het resultaat onder voorbehoud moet worden gelezen.
Wat is het?
Hooggevoeligheid gaat over de wijze waarop het centrale zenuwstelsel bij ca. 20% van de mensen prikkels filtert, vervolgens diepgaand verwerkt en doorgeeft aan het bewustzijn. Hierdoor is iemand met een gevoelige aard zich erg bewust van (subtiele) interne en externe prikkels die een situatie teweeg kan brengen. Positieve eigenschappen die vaak geassocieerd worden met hooggevoeligheid zijn: hoge mate van informatieverwerking, makkelijk kunnen leren, analytisch en ‘out of the box’ kunnen denken. Verder wordt hooggevoeligheid gekenmerkt door een sterke fysiologische reactie op prikkels waardoor snel een gevoel van opwinding (spanning, stress) kan worden ervaren. Door deze aangeboren gevoeligheid van het zenuwstelsel, liggen overprikkeling en vermoeidheid vaak op de loer. Een vaak genoemde last geassocieerd met hooggevoeligheid is het moeilijk kunnen doseren van energie en activiteit. Daarom is het van belang te leren op tijd de voet van gaspedaal te halen om zo voldoende tijd in te bouwen voor rust en herstel, nodig bij zo’n (over)actief zenuwstelsel. Uit onderzoekcijfers is gebleken dat zo’n 15 – 20% van de mensen beschikt over de eigenschap van hooggevoeligheid. In Nederland gaat het hierbij dus om zo’n 2 miljoen mensen van 18 jaar en ouder.
Download mijn gratis factsheet: ‘Alles dat je moet weten over Hoogsensitiviteit’. Alle antwoorden op de meest gestelde vragen over Hoogsensitiviteit. Wat is het verschil met ADHD, ASS, is het erfelijk en meer.
Van lijden naar leiden
Ervaar je het leven als van ‘buiten naar binnen’ en zou je dit graag willen omdraaien? Je hooggevoeligheid juist als krachtige eigenschap om trouw te zijn en blijven aan jezelf?
Guus Zijlstra coaching biedt een uniek coaching- en trainingsprogramma. Dit om je de inzichten en tools te geven je hooggevoeligheid niet als last maar juist als kracht te gaan ervaren.